SOSYAL VE EKONOMİK GÜÇLENME MODELİ OLARAK “POTLAÇ”

Pazardan dükkana dükkandan kooperatife

Dayanışma ve güçlenme serüveni: Potlaç

Kadınların kendi hayatları üzerinde söz sahibi olmalarını, sosyal ve ekonomik yönden güçlenmelerini destekleyen Kadıköy Belediyesi tarafından 2016 yılında başlatılan Potlaç Projesi ile kadınlar kısa sürede büyük bir dayanışma ağı ördüler.

Kadıköy Belediyesiyle ilişkilenen, başvuran, Pazaryeri ve Dükkandan faydalanan kadınların, ağ kurmasını ve birbirleriyle ilişkilenmesini, ürettiklerini satma ve gelir elde etme konusunda bir arada faaliyet yürütmesini sağlayan Potlaç Projesi, Potlaç Atölye’nin de açılması ile birlikte kadınların birbirleriyle kalıcı bağlar kurmasını sağladı, kadın dayanışmasını güçlendirdi.

Potlaç Atölye aracılığıyla kadınlar birbirleriyle tanışıyor, deneyim aktarımında bulunuyor, birbirlerine projeyi aktarıyor, dostluklar, çalışma grupları kuruyor veya profesyonel işbirlikleri geliştiriyor. 110 kadınla başlayan Potlaç ağında şu an (2019 Şubat ayı itibariyle) 1060 kadın yer alıyor ve ağ her geçen gün büyüyor.

Potlaç Projesi tüm faaliyet alanları (Pazaryerleri, Dükkan, Atölye) ile birlikte, kadınların kamusal alanda var olmasına, irade ve karar geliştirmelerine olanak yarattı, aynı zamanda kadınların ekonomik güçlenmesi alanında ihtisaslaşmış bir sosyal destek biçimini inşa etti. Proje, yerelde yaşayan ve Potlaç ağına dahil olarak örgütlenen kadınlar ve Belediye arasında bir temas noktası oluşturdu.

Projede, kadınlar kooperatif kurma yönünden de desteklendi ve üç yıllık örgütlenme deneyiminin ardından Şubat 2019 tarihinde nihai hedef olan kadın kooperatifi kuruldu. 

Kooperatif Nedir?

Kooperatif; ortaklarının ekonomik menfaatlerini, meslek veya geçimlerine ait ihtiyaçlarını işgücü ve parasal katkılarıyla karşılıklı yardımlaşma ve dayanışma suretiyle sağlayıp korumak amacıyla kurulan bir işletme modelidir.

Kooperatifleri, diğer işletme türlerinden ayıran ilkeler:

• Gönüllü ve herkese açık ortaklık • Demokratik kontrol • Ortakların ekonomik katılımı • Özerklik ve bağımsızlık • Eğitim, öğretim, bilgilendirme • Kooperatifler arası işbirliği • Topluma karşı sorumlu olma

Kadın Kooperatifleri Neden Önemlidir?

• Kadın yoksulluğunu azaltması ve kadın istihdamını arttırabilmesi
• Yerelde kadınların kendileri için kalıcı hizmetler yaratabilmesi
•  Kadınların önceliklerini ve ihtiyaçlarını gündeme getirebilmesi
• Kadınları güçlendirmeye yönelik politikaları ve kaynak aktarımlarını sağlayabilmesi
•  Yerel kalkınmada, kadınların rolünü görünür hale getirebilmesi
•  Ortakların örgütlenmesi ve güçlenmesini sağlayabilmesi
•  Kadının aktörlüğüne dayalı alternatif kalkınma modeli geliştirebilmesi

“Potlaç Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi”

• Misyon; Kadınların sosyal ve ekonomik olarak güçlenmesi, kadın emeğinin değerlendirilmesi, kadın istihdamının artırılması, kadın girişimin özendirilmesi ve teşvik edilmesi; üretici kadınlara geniş satış ve pazarlama olanaklarının sağlanması için diğer kadınlarla, kadın örgütleriyle, kamu ve özel sektör bileşenleri ile ilkeli iş birlikleri yapmak. Kadınları; kendi yaşamlarını, çevrelerini ve toplumlarını olumlu yönde değiştirmeleri için desteklemek ve güçlendirmek.

• Vizyon; Kadınların sosyal ve ekonomik güçlenmesi, istihdama katılması ve kadın emeğinin değerlendirilmesi için kuruluş ilkelerine bağlı olarak kadınlar arasında ve toplumda dayanışmacı, adil, eşit ilişkiler kurmak; kadın emeğinin değerli olduğu, eşitsizliklerin, yoksulluğun ve yoksunlukların olmadığı bir toplum yaratılmasına katkı sağlamak.

• İlkeler

• Tarafsızlık ilkesini koruyarak önyargılı davranmamak, yaftalamamak, yargılamamak, suçlamamak, eksik bilgi ile karar vermemek.
• Şeffaf, hesap verebilir, eşitlikçi, temel kişi hak ve özgürlüklerine saygılı ve dürüst olmak.
• Kolektif ve dayanışmaya dayalı ilişkiler geliştirmek.
• Demokratik olmak ve siyaset üstü çalışmak.
• İlkeli iş birliği yapmak, yeniliklere açık olmak ve çözüm odaklı ilerlemek.
• Toplumsal sorumluluk ilkelerine uygun davranmak, çevreye ve doğaya duyarlı olmak.
• Cinsel yönelim temelli ayrımcılık ve sosyal, etnik, siyasal, dini ayrımcılık olmaksızın tüm ortaklarının ihtiyaçlarını karşılayabilmek.
• Şiddetsiz iletişim yöntemlerini benimsemek ve kişilerin bireysel özgürlüklerini koruyarak ortak değer üretmek.
• Gönüllülük ve herkese açık ortaklık.